"Το φιλόδοξο στυλό"
Το έβδομο
εργαστήριο πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 21 Νοεμβρίου με τον Εικαστικό - Αλέξανδρο
Ψυχούλη και το τμήμα γ΄ δημοτικού του τέταρτου δημοτικού σχολείου Βόλου στο
Στέκι Παιδιού.
Ο Εικαστικός, Αλέξανδρος
Ψυχούλης παρουσιάζει στα παιδιά το έργο του με θέμα "Το φιλόδοξο στυλό"
και παράλληλα εξηγεί πώς θα δουλέψει μαζί τους.
Διάλεξα στη
τύχη μια προσωπογραφία στεφανωμένη με καρέκλες, φτιαγμένη με μπλε στυλό διαρκείας.
Δεν ήταν το θέμα που μ’ ενδιέφερε αλλά ο τρόπος που είναι φτιαγμένη· με τα
στυλό που τα παιδιά στο σχολείο συνηθίζουν να γράφουν βαρετά πράγματα. Είπα στα
παιδιά πως τα στυλό είναι στεναχωρημένα γιατί κανένας δεν τους ζητάει να
γράψουν κάτι διαφορετικό από αριθμούς και γράμματα.
Μπήκαν αμέσως
στο νόημα. Μου αποκάλυψαν πως λίγο πολύ όλα χρησιμοποιούσαν το στυλό για να
ζωγραφίζουν εκείνα τα πράγματα που δεν θα ήθελαν ποτέ να σβηστούν. Πήγαιναν
στην τρίτη τάξη του Δημοτικού, ήταν οκτώ χρονών και είχαν έντονα την αγωνία ότι
κάποιος θα τους σβήσει αυτά που ζωγραφίζουν, αυτά που φαντάζονται, αυτά που
ονειρεύονται.
Ήταν περήφανοι
γι αυτό που κατάφεραν. Όταν τέλειωσαν κάθισαν σχεδόν σιωπηλά, πράγμα δύσκολο
για παιδιά οκτώ χρονών που έχουν δουλέψει για ώρες χωρίς διάλειμμα. Δεν ήθελαν να φύγουν.
Ο στόχος δεν είναι να φτιάξουμε
τους μελλοντικούς φιλότεχνους αλλά ανθρώπους που μπορούν να διαχειριστούν
δημιουργικά τα βιώματά τους μέσω της τέχνης. Χρειαζόμαστε δράστες πιο πολύ απ’
ότι θεατές.
Το χάρισμα και
το ταλέντο δεν είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για έναν καλιτέχνη. Ιστορικά
υπήρξαν παραδείγματα καλλιτεχνών που το ταλέντο τους δυσκόλεψε. Πάλεψαν με την
ευκολία και τον εντυπωσιασμό για να φτάσουν στο ουσιαστικό. Η σύγχρονη τέχνη δεν
έχει ανάγκη από βιρτουόζους, είναι υποχρέωσή μας να μάθουμε σε κάθε παιδί τις
στρατηγικές και τις πρακτικές της καλλιτεχνικής δημιουργίας κι εκείνο να
αποφασίσει πως θα τις χρησιμοποιήσει στο μέλλον.
Τα παιδιά δεν
έχουν καμιά ανάγκη να τους εξηγήσεις τι είναι η Τέχνη. Το αντιλαμβάνονται μ’
έναν τρόπο τόσο αυθόρμητο και ολοκληρωμένο που οι μεγάλοι είναι αδύνατον να
βιώσουν. Το ανοίκειο γι αυτά είναι να τους εξηγήσεις τι είναι ο καλλιτέχνης.
Δεν μπορούν να πιστέψουν πως αυτό που τους δίνει τόση ικανοποίηση μπορεί να
αποτελεί επάγγελμα για έναν ενήλικα. Ούτε εγώ ακόμα δεν το έχω πιστέψει εδώ που
τα λέμε.
Όταν ήμουν
μικρός αυτό που διασκέδαζα πραγματικά ήταν να παίρνω έναν λεπτό σπάγκο και να
κάνω επαναλαμβανόμενα κόμπους. Το σκοινί άρχιζε να αποκτά όγκο και να παίρνει
περίεργα σχήματα. Με γοήτευε το ότι αυτή η διαδικασία δεν είχε κάποιο τέλος.
Όσο περισσότερους κόμπους έκανα τόσο πιο ενδιαφέρον και απροσδόκητο ήταν το
αποτέλεσμα.
Στα εφτά μου
το αγαπημένο μου παιχνίδι ήταν ένα καφέ σκούρο άλογο ρομπότ σε πραγματικές
διαστάσεις. Στο λαιμό του είχε τέσσερα κουμπιά διαφορετικού χρώματος. Ένα
κίτρινο για βάδισμα, ένα πράσινο για τροχασμό, ένα γαλάζιο για τριποδισμό και
ένα κόκκινο για καλπασμό. Το άλογο αυτό δεν είχε όνομα, ούτε και υπήρχε έξω από
τη φαντασία μου. Έχω κάνει μεγάλους περιπάτους μ’ αυτό το ρομπότ. Σήμερα αγαπημένο
μου παιχνίδι είναι ο υπολογιστής μου.
Λίγα λόγια για τον καλλιτέχνη.
Ο Αλέξανδρος Ψυχούλης γεννήθηκε
στο Βόλο το 1966 και σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της
Αθήνας.
Τα πρώτα του έργα είναι
αλληλεπιδραστικές εγκαταστάσεις οι οποίες ενεργοποιούνται από τον θεατή και
διερευνούν το υποσυνείδητό του, αποκωδικοποιώντας σε εικόνες ή ήχους τους φόβους του, τις
επιθυμίες του ή τις αναμνήσεις του. Η διερεύνηση του τοπίου της ψηφιακής
πραγματικότητας αποτελεί και σήμερα κεντρικό άξονα της δουλειάς του η οποία
αποτελείται από εγκαταστάσεις στο χώρο, animation, και ζωγραφική.
Το 1997 του απονέμεται το βραβείο
Benesse για το έργο του Black Box με το οποίο συμμετέχει στην 47η Biennale της
Βενετίας.
Έχει πραγματοποιήσει 15 ατομικές
εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
